VIÊM VÚ BÒ SỮA

Bệnh viêm vú trên bò sữa là bệnh thường gặp nhất trong chăn nuôi bò sữa. Hầu hết các vùng chăn nuôi bò sữa đều gặp phải; Bệnh thường gây hại trên bò trong giai đoạn khai thác sữa, làm giảm năng suất, sức sinh sản thậm chí có trường hợp gây chết bò nếu không điều trị kịp thời.

 

► Có 3 nguyên nhân chính:

 

1. Thể trạng của bò: Hình dáng bầu vú: Nếu bầu vú chảy xệ xuống quá thấp sẽ dễ chạm sàn, dễ bị viêm. Tuổi: Bò già thường dễ bị viêm vú do: Cơ chế đóng của rãnh núm vú không hoạt động tốt, khả năng hồi phục sau bệnh ngày càng kém di. Pha tiết sữa: Thời kỳ nguy hiểm nhất cùa việc tiết sữa là: Đầu và cuối kỳ tiết sữa. Tuần đầu của giai đoạn cạn sữa. Thức ăn: chất lượng và số lượng thức ăn không đủ bò sẽ gầy yếu dễ bệnh: viêm vú, bệnh về trao đổi chất. Tổn thương hoặc trầy da bầu vú, núm vú.

 

2. Môi trường bẩn: Bò và chuồng bò bẩn, ẩm thấp, vi sinh vật dễ sinh sôi phát triển. Nông dân/ dụng cụ vắt sữa/ công nhân: móng tay dài, quần áo bẩn.

 

3. Các tác nhân gây bệnh: 

Streptococcus sp., Staphylococcus sp, Coliform, E. coli, Pseudomonas sp.,…gây viêm vú do khi bò viêm nhiễm cơ quan sinh sản và viêm nhiễm bộ máy tiêu hoá (tiêu chảy), phân và niêm dịch bẩn chảy ra từ âm hộ có thể gây nhiễm trùng bầu vú; hoặc do viêm móng, bệnh ngoài da bầu vú,…

 

♦ Triệu chứng: viêm vú lâm sàng và viêm vú cận lâm sàng (viêm vú tiềm ẩn, mãn tính).

 

- Viêm vú lâm sàng (thể cấp): Có thể nhận thấy dấu hiệu bệnh qua khám lâm sàng: Bỏ ăn, bầu vú sưng, bò hơi sốt, bầu vú tấy đỏ, đau khi chạm vào và chức năng hoạt động của bầu vú thay đổi. Sữa thay đổi: sữa bất thường, lỏng hoặc trông như đã được pha loãng, vón cục nhỏ li ti, màu sữa sẽ chuyển sang màu vàng, nâu sô cô la, màu xanh hoặc màu hơi đỏ.

 

- Viêm vú cận lâm sàng (mãn tính): Viêm vú cận lâm sàng cũng gây viêm bầu vú nhưng nó không có biểu hiện lâm sàng ở bầu vú và sữa. Tuy nhiên khi kiểm tra chúng ta có thể nhận biết qua: tổng các tế bào viêm tăng lên, phát hiện được các vi khuẩn gây bệnh, chất lượng sữa thấp hơn (hình thành các hạt nhỏ hoặc cục vón).

 

♦  Điều trị: Thực hiện theo các bước sau tùy mức độ nặng hay nhẹ:

 

a. Vắt sạch sữa: Sữa của bò bị viêm vú cần phải được vắt sạch để loại bỏ các chất độc, cặn bã của tế bào và các chất chuyển hoá của vi trùng trong bầu vú của bò. Với những trường hợp nặng nên vắt sữa 5 - 6 lần /ngày. Sau khi vắt sữa nhúng đầu núm vú vào dung dịch Vime-Iodine (10ml pha 2 lít nước).

 

b. Bơm thuốc vào vú: Sau khi vắt sữa buổi chiều, cần bơm thuốc (kháng sinh) điều trị viêm vú vào bầu vú bò. Cần xét nghiệm loài vi khuẩn và làm kháng sinh đồ để chọn loại kháng sinh nào cho phù hợp. Thuốc bơm vú: Có thể sử dụng : Ceptifi for LC,... bơm vào vú, mỗi vú 1 ống. Sau khi bơm thuốc vào vú, rút ống tiêm ra, nắm chặt đầu núm vú, nhẹ nhàng vừa xoa vừa đẩy thuốc về phía trên bầu vú cho thuốc ngấm vào các nang sữa. Để yên như thế đến cữ vắt sau, tiếp tục làm như trên, liên tục khoảng 3 ngày (trung bình 6 cữ vắt). Sữa sẽ được để riêng, không nên trộn chung với các sữa khác vì sẽ có dư lượng kháng sinh.

 

c. Điều trị toàn thân: Trường hợp đã áp dụng quy trình điều trị mà bò vẫn bị viêm tiềm ẩn hoặc viêm lâm sàng nặng thì phải dùng biện pháp tổng hợp toàn thân. Tuy nhiên, cần chú ý‎: Bò mẹ đang ở giai đoạn nào, có thai hay chưa cần cân nhắc các thuốc có thể ảnh hưởng đến thai, các kháng viêm corticoid. Nên dùng biện pháp tổng hợp: vừa tăng cữ vắt, vừa bơm vú, vừa tiêm thuốc toàn thân.

 

* Kháng sinh toàn thân: Có thể chọn một trong các loại kháng sinh sau :

 

+ Ceptifi : 1ml/ 20-40 kg thể trọng, ngày/lần, 3-5 ngày, tiêm dưới da cổ. (Ngưng sử dụng trước khi lấy sữa 0 ngày)

 

+ Hoặc Amogen : 1ml/10 kg thể trọng, ngày/lần, 3-5 ngày, tiêm bắp. (Ngưng sử dụng trước khi lấy sữa 72 giờ)

 

+ Hoặc Cequin 250: 1ml/ 25 kg thể trọng, ngày/lần, 3-5 ngày, tiêm bắp. (Ngưng sử dụng trước khi lấy sữa 1 ngày)

 

* Kháng viêm: Ketovet: 1ml/16-25 kg thể trọng, ngày 1 lần, 1-2 ngày, khi bò sốt, biểu hiện đau.     

 

* Thuốc hỗ trợ : Vime-Canlamin hoặc Canxi-Magne: 50-100 ml/ bò/ ngày, 2-3 ngày, dùng tiêm bắp, dưới da hoặc truyềm mạch.

 

Kiểm tra sau điều trị: Kiểm tra sau trị xong 5 ngày. Nếu lượng tế bào soma và mức CMT vẫn cao, phải thực hiện thêm liệu trình điều trị mới.

 

[dungcunuoibo]

 

---

DUNGCUNUOIBO.COM

Địa chỉ: 40 Lâm Thị Hố,P.Tân Chánh Hiệp, Quận 12,TP. Hồ Chí Minh.
Hotline: 0941 844 449
Email: dungcuthuyleanh@gmail.com